este libro, coordinado polos profesores da facultade de ciencias da educación de ourense mercedes suárez pazos, xosé manuel cid e carmen benso, reúne reflexións e achegas destinadas a esclarecer mellor a historia da educación do noso país, que son ademais, polo tempo do que falan, parte necesaria para a comprensión da nosa historia educativa. así, na primeira parte, memoria da escola: relatos e historias de vida. antonio viñao, juan m. fernández soria e mª del carmen agulló díaz achégannos ricas contribucións arredor do binomio memoria/esquecemento. xosé m. cid lévanos a establecer un diálogo coas vidas e os protagonismos de varios educadores marcados por un nítido exercicio cívico do seu oficio docente. en parecido horizonte invítanos a continuar mercedes suárez coas súas crónicas autobiográficas. na segunda parte, memoria da escola: cultura material, anxo porto enfía asúa achega, coa renovación pedagóxica e coa iiª república española ao fondo, relativa á incorporación das fontes orais como apropiada vía para o tratamento de novos obxectos de investigación. carmen benso detense sobre o profesorado de bacharelato da cidade de ourense. por último, ramón lópez martín, cos seus elementos materiais da escola, pedro membiela e manuel vidal detéñense na didáctica das ciencias naturais realizada co auxilio do material de laboratorio.